Wat niet gezegd wordt…
Wat niet gezegd wordt, heeft nooit bestaan…
Tekst: Willy Kempen
Schoondochter belt mij op: “Zo kan het niet langer op de boerderij”. Sinds de bedrijfsovername loopt (schoon)vader met een lang gezicht rond op het erf. Als ze vraagt of er iets is krijgt ze er niet veel meer uit dan “niks”. Schoonmoeder laat zich helemaal niet meer zien. De spanning is om te snijden en het enthousiasme en plezier waarmee zij begin dit jaar het agrarisch bedrijf hebben overgenomen van de (schoon)ouders wordt voor een deel vergald.
Het duurt even voordat we met zijn vijven om tafel zitten. Nadat het ijs gebroken is wordt er steeds openlijker met elkaar gesproken en kunnen de ouders uitspreken wat hen dwars zit. Vader had een leuke oude dag willen hebben en zijn lievelingswerk blijven doen: twee keer per dag de koeien melken.
Moeder mist het voeren van de kalfjes en had graag nog tijdens het inkuilen voor het eten van de “de mannen’ gezorgd zodat ze het gevoel zou hebben er nog bij te horen. Haar aanbod om een pan soep te maken werd echter resoluut afgeslagen. Nu heeft zij het gevoel er niet meer bij te horen en trekt zich terug. Vader en moeder hadden een bedankje verwacht van zoon en schoondochter omdat zij plaats gemaakt hebben voor de nieuwe generatie op de boerderij en een mooi bedrijf achterlaten.
Omwille van de lieve vrede wordt er gezwegen.
Zoon en schoondochter weten niet wat ze horen. Natuurlijk is er plaats voor vader en moeder op de boerderij, ook al is het een andere rol dan voor de bedrijfsovername. Zoon en schoondochter hebben de taken van de ouders op zich genomen omdat zij de (schoon)ouders eindelijk een rustiger leven gunnen na jaren van hard werken.
De familie ziet in dat zij allen een aandeel hebben gehad in de veranderende verhoudingen. Door onuitgesproken aannames en het willen bewaren van de lieve vrede is het tegenoverstelde gebeurd.
De lucht is geklaard en nieuwe afspraken zijn gemaakt. Vader besluit dat 1 keer per dag de koeien melken wel genoeg is. Moeder komt ‘s morgens om de kalfjes te voeren. De middagen houden ze vrij voor een nieuw leven met meer tijd voor andere dingen.
De familie spreekt met elkaar af om voortaan persoonlijke dingen die hen bezighouden eerder uit te spreken. De spanningen van het afgelopen jaar willen ze allemaal niet meer. De les is geleerd: Wat niet gezegd wordt, heeft nooit bestaan.
Willy Kempen is agrarisch coach en mediator. Voor meer informatie kijk je op http://www.willykempen.nl
